Soldaat van Oranje – een musical om trots op te zijn
Door omstandigheden is het er niet eerder van gekomen om een eigen verslag te schrijven over Soldaat van Oranje, de musical die al sinds de première op 30 oktober avond na avond in een uitverkochte Theaterhangaar wordt opgevoerd. Deze productie verdient echter een eigen verslag op MusicalJournaal, dus werden twee kaarten aangeschaft (via Marktplaats, want via het reguliere verkoopkanaal zijn alle kaarten voor de korte termijn uitverkocht) voor zaterdagavond 2 juli, in de hoop en verwachting dat dan de kans op een volledige A-cast zo groot mogelijk was. Eerder, in april van dit jaar, hadden we de productie al eens bezocht en toen waren we érg onder indruk van deze voorstelling.
Na aankomst in het indrukwekkende theater bleek echter dat de rol van Erik Hazelhoff Roelfzema niet werd gespeeld door Matteo van der Grijn, maar door zijn understudy Dennis ten Vergert. Daarnaast werd de rol van Fred van Houten gespeeld door understudy Wouter Braaf. Eerlijk gezegd, was met name de afwezigheid van Matteo een teleurstelling, omdat zijn optreden tijdens ons eerste bezoek ontzettend veel indruk heeft gemaakt. Het gaf ons wel de gelegenheid om de productie met andere ogen te bekijken.
Het verhaal is gebaseerd op het oorlogsverleden van Erik Hazelhoff-Roelfzema. In 1977 werd er al een speelfilm gemaakt over zijn rol in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Aan het begin van de oorlog ontsnapt Erik naar Engeland van waaruit hij zendapparatuur naar Nederland smokkelt en als piloot betrokken is bij bombardementen op Duitsland. Hij wordt adjudant van Koningin Wilhelmina en ontvangt voor zijn verzetswerk al tijdens de oorlog de Militaire Willemsorde, de hoogste Koninklijke onderscheiding. In de musical staat de ontwikkeling van een vriendengroep studenten centraal. Door de keuze die ieder van hen maakt, komen ze tegenover elkaar te staan en krijgt de oorlog en de vijand een persoonlijk gezicht.
Het is geen musical in de traditionele zin; er wordt weliswaar ook veel in gezongen, maar de nadruk ligt veel vaker op het spel. Dat wordt benadrukt door de keuze in de casting; veelal geschoolde en ervaren toneelacteurs en veel minder musicalartiesten. Daarnaast is er een indrukwekkende staging die mogelijk wordt gemaakt doordat de zaal op een enorme draaischijf is gemonteerd, waardoor het publiek tussen de decorstukken draait. Het decor bestaat onder andere uit een enorme waterbak, strand, nagebouwd Kurhaus, paleis, studentensociëteit, appartement en Londense straten, afwisselend verborgen achter schuivende panelen waarop aanvullende projecties te zien zijn. Enorm indrukwekkend. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van authentieke BSA motoren en een levensechte Dakota. Dit alles maakt dat het meer is dan een gewone musical, het is een allesomvattende belevenis!
Net als in ons eerste bezoek, zette Oren Schrijver een bewonderenswaardige Anton neer, zoon van een NSB-echtpaar van Duitse afkomst. Hij speelt de slechterik zéér overtuigend, maar tegelijkertijd begrijp je dat hij óók een slachtoffer van de omstandigheden is. Het is niet veel acteurs gegeven om een slechterik neer te zetten met een menselijk gezicht; Oren is er één van. Dennis ten Vergert kon ons Matteo niet doen vergeten, maar dat is ook een onmogelijke opdracht. Vooral in de eerste acte was hij té onzichtbaar op het toneel en brak zijn kleinere gestalte hem op. Ook verviel hij af en toe in zijn typische “Dennis ten Vergert-loopje”, met zwaaiende heupen en te grote passen. Dat maakte hij na de pauze deels goed door sterk toneelspel en een schitterend gezongen duet met Charlotte bij haar afscheid. Dat duet mag hij nu tot een van de pareltjes van zijn loopbaan rekenen! Wouter Braaf speelde Fred van Houten alsof hij nooit iets anders had gedaan en dat is een compliment waard. Met Petra Laseur werd de rol van Wilhemina vertolkt door één van de grootste Nederlandse toneelactrices van deze tijd en dat zag je ook. Tenslotte mag de prestatie van Anne Lamsvelt niet onvermeld blijven, want voor haar uitvoering van vriendin van Anton, “moffen-hoer” Ada, moest ze de diepst wanhopige emoties aanboren.
Soldaat van Oranje is aangemeld voor de Musical Awards en moet in dat opzicht de concurrentie aangaan met musicals als bijvoorbeeld “Petticoat”, “Legally Blonde” of “We Will Rock You”. Niets ten nadele van die producties (we bezoeken ze zelf meermalen), maar Soldaat van Oranje is meer dan dat. Het omvat een belangrijk deel van onze historie en doet dat op integere wijze. Daarnaast hebben de producenten enorm hun nek uitgestoken om dit verhaal in een musical te vertellen, met allerlei technische waagstukken en buiten de traditionele theaters. Het publiek beloont dat nu al maandenlang met volle zalen, met succesverlengingen als gevolg. En aan dat succes lijkt nog lang geen einde te komen!
Frank
Meer info: www.soldaatvanoranje.nl
De officiële trailer:
Ook ik heb de musical gezien eerst met Matteo en daarna met Dennis. En Matteo is ook niet te evenaren. Wij hadden de 2e keer Jorrit Ruys (Bram) als Anton en deze rol zette hij fantastisch neer, zeer vergelijkbaar met Oren Schrijver. Deze musical valt inderdaad niet onder de standaard musicals zoals, Mary Poppins. En dus zeker een award waard!