“We gaan door, in My Fair Lady lukt het ook” zegt Rogier van Rooden in de musical Petticoat, wanneer hij en zijn broer proberen Pattie Jagersma van haar Groningse accent af te helpen zodat ze meer kans op succes heeft als zangeres. Van de nieuwe generatie musicalliefhebbers zal maar een klein gedeelte vertrouwd zijn met My Fair Lady en de oorspronkelijke scène waarnaar in Petticoat wordt verwezen. Andere producties die zo’n 50 jaar geleden zijn ontstaan, zoals West Side Story en The Sound of Music zijn bij het grote publiek veel bekender door recente versies of door tournees van buitenlandse gezelschappen.

De nieuwe M-Lab productie Maria! ging vanavond in première en vormt daarmee de eerste van een reeks van vijf musicals in het kader van het festival ’50 jaar musical in Nederland’. Het is het tweede festival dat M-Lab organiseert, na het geslaagde Sondheim-festival vorig jaar.

Niet alleen bekende en minder bekende musicals uit de jaren zestig komen voorbij, maar ook de mensen die in die tijd aan de wieg hebben gestaan van wat later een Nederlands musicallandschap werd. Neem bijvoorbeeld actrice Ank van der Moer, die in de jaren zestig in ruim 175 producties speelde. Zij haalde graag de Amerikaanse actrice Bette Davis aan wanneer haar werd gevraagd om haar eigen grote en ongrijpbare talent te omschrijven: “Ik leer mijn tekst en God doet de rest…”.  Ook Ank van der Moer figureert, naast o.a. Wim Sonneveld en Seth Gaaikema  – in de nieuwe productie Maria! in theater M-Lab.

Je zou kunnen zeggen dat Maria! een jukeboxmusical is, of liever gezegd ‘mjoesikol’, want ook verwijzingen naar modern repertoire zoals het recente Urinetown, Glee-achtige mash-ups en een persiflage op ‘Op Zoek Naar …’ Frits Sissing ontbreken niet. Maar daarmee zou je deze verfrissende en verrassende productie ruimschoots te kort doen. Natuurlijk, er zijn bekende nummers (en deels verhaallijnen) verwerkt uit de Sound of Music en West Side Story, maar daarnaast ook muziek uit Gypsy, Oliver, Anatevka, De Jantjes, Hair en zelfs uit the Rocky Horror Show, om maar een paar titels te noemen. Dat het geen simpele aaneenrijging van populaire en minder bekende nummers is geworden, is te danken aan Daniël Cohen die een heel nieuw script schreef (en de regie voor zijn rekening nam) over de opkomst, (vermeende) rentree en teloorgang van musicaldiva Maria Stuart. Het nieuwe script is zeer geslaagd te noemen en de teksten zijn sterk. Een groot deel van de nummers wordt overigens in bestaande of herschreven Nederlandse vertalingen gezongen, van andere nummers is de tekst naadloos aangepast aan de nieuwe context.

Wanneer Maria Stuart (vertolkt door Carolina Mout) haar laatste dagen in een rusthuis voor gepensioneerde acteurs slijt, krijgt zij te horen dat zij tijdens het komende Musical Awards Gala de oeuvreprijs uitgereikt zal krijgen. De journalist (Bill van Dijk) die haar benadert, heeft echter andere bedoelingen dan zij op dat moment kan vermoeden. Er ontwikkelt zich een tragikomedie waarin het publiek door middel van flashbacks meegevoerd wordt langs haar leven: hoe de Limburgse en ambitieuze Maria de jonge Teunis ontmoet, hoe hun vriendschap zich ontwikkelt  en ten einde komt.  De rollen van de jonge Maria en Teunis worden door respectievelijk Brigitte Heitzer en Jamai Loman voor hun rekening genomen. Daarnaast vertolken elk van de vier acteurs nog diverse kleine rollen.

Een opsomming van alle verwijzingen in Maria! zou te ver voeren en het is uitdagender die zelf te ontdekken, maar het zijn er vele. De creatives hebben ook wat dat betreft zeer hun best gedaan en kennen overduidelijk hun klassiekers. Naast het feit dat Maria! een op zichzelf staande productie is, zijn ook vooruitblikken terug te vinden naar de overige producties die in het kader van het festival ’50 jaar musical in Nederland’ gespeeld zullen worden, te weten Cyrano, Engel van Amsterdam en Broadway in de Polder en The Wild Party.

Een ding is in ieder geval duidelijk: als Maria! representatief is voor de rest van het festival dan staan ons nog meer aangename verrassingen te wachten!

Maria! is nog te zien in Theater M-Lab in Amsterdam tot en met 28 mei 2011: www.m-lab.nl

 

Stefanie

 

Foto’s: Bob Bronshoff