Na maanden van tipjes van (vaak dezelfde) sluier, was het nu eindelijk tijd om de eerste echte uitvoering voor publiek van Nederlands’ nieuwste musical, Petticoat, te gaan bekijken. Vooraf neergezet als “geschreven voor en rond Chantal Janzen”, “de musical van nu over het Nederland van toen” en met een cast die een verrassende mengeling was van gearriveerde musicalsterren en artiesten die hun sporen hoofdzakelijk op acteervlak hebben verdiend. Dat schept verwachtingen, en nu werd het tijd om met eigen ogen te aanschouwen of die verwachtingen waargemaakt konden worden.

Het betreft een splinternieuwe productie, met nieuwe muziek, die voor de allereerste keer officieel werd gespeeld met publiek. Het was ook duidelijk een try-out. Daarom (nog) geen recensie, want het product is nog niet volledig klaar, maar een verslag met een impressie van de sfeer en hier en daar wat feedback voor de productie. Voor de nieuwsgierigen onder jullie wordt de sluier iets verder opgetild, maar met de advies om de jonge bruid toch zeker zelf te gaan bekijken.

Het was voor mij de eerste bezoek aan de schouwburg Hoorn (Het Park) en afgezien van de lange reistijd (2 uur, inclusief tussenstop) een uitstekend theater om te bezoeken. Gezellige sfeer, gastvrije ontvangst en prima parkeergelegenheid onder het theater, tegen een parkeertarief dat ook wel uit de jaren ’50 lijkt te stammen. Je merkte duidelijk dat het publiek vol verwachting was, een tikje gespannen wellicht. Later bleek het voor de cast niet anders te zijn. Het voltallige productieteam was er uiteraard, aangevuld met een selecte groep “Joop & Vrienden”. Iedereen was benieuwd, naar de prestaties op het toneel en de reactie van de zaal daarop. Erwin van Lambaart gaf een korte aftrap, waarna de eerste noten van Petticoat klonken. De proloog zet al meteen neer wat de droom van Patty is, maar het contrast met de werkelijkheid is groot.

Het verhaal is in wezen al keer op keer verteld, in voorbeschouwingen en in de mini-film die op de MAG 2010 werd getoond. Maar rondom dat verhaal zijn een aantal thema’s en afgeleide verhaallijnen geplaatst, die vaak tijdloos zijn en probleemloos passen in zowel de jaren ’50 als in 2010. Wat mij betreft een beetje veel thema’s, waardoor er ook veel scenes nodig zijn om het verhaal te vertellen. Vooral in de eerste akte kreeg ik het gevoel dat het te lang duurde en teveel zijsprongen had. Met de scenes op zich is niets mis, maar de vraag is of het allemaal nodig is. Less is more, zou hier wel eens het centrale thema kunnen gaan worden de komende dagen.

De belangrijkste personages zijn al langer bekend, van naam althans. De invulling daarvan door de uitstekende cast was nog een verrassing. En hoewel bepaalde personages op eerste gezicht geen verrassing lijken, blijkt naderhand dat je toch een heel bijzondere invulling daarvan door de artiest hebt gezien. Nee, Freek Bartels zingt als Rogier van Rooden niet heel veel, maar zijn acteerwerk en inleving in zijn rol zijn zeer bijzonder. Hij draagt, samen met Roon Staal (als Peter Koot), deze voorstelling naar een niveau dat Chantal in haar eentje uiteraard nooit had kunnen bereiken. Zijn timing is erg goed, vooral ook op de komische momenten, die vaak hilarisch zijn en waarvoor de zaal regelmatig plat gaat. De humor is gelukkig niet gezapig en er wordt niet voor geschuwd om iets recht voor zijn raap te benoemen, hetgeen soms wel een schrikreactie in de zaal geeft, maar zeker niet platvloers is. Ik kreeg er een sterk Annie M.G. Schmidt-gevoel van, hetgeen natuurlijk een compliment is. Mike Weerts is zeer verrassend en geloofwaardig in zijn rol als Willem van Rooden. Voor mij komt hij op toneel veel beter over dan op televisie. Marjolein Touw en Hajo Bruins presteren, naar verwachting, hoog. Kees Boot is in allebei zijn rollen erg geloofwaardig. Er zijn nog een paar niet eerder geïntroduceerde personages die hilarisch zijn, o.a. gespeeld door Marcel Visscher, Robbert van den Bergh, Kok-Hwa Lie en een aantal rollen van Rosalie de Jong, maar de verrassing daarvan moet toch echt aan de bezoeker worden overgelaten. Last, but not least, Chantal is de leading lady, voor zowel de Petticoats als voor Petticoat. Zij kan hierin al haar talenten kwijt, dans, zang en (komisch) acteren. Ze is daarmee de Doris Day van de Lage Landen.

De muzikale thema’s komen vaak scene’s later als een reprise weer terug. Dat is niet erg, want ze zijn erg goed geschreven en dragen duidelijk het stempel van Henny Vrienten. Wellicht dat aan de verhouding dialoog/zang nog wat gesleuteld kan/gaat worden. Ook de verstaanbaarheid in de eerste scenes was niet optimaal, maar dat kan aan de afstelling van het geluid hebben gelegen. Er wordt met een groot orkest gespeeld en de arrangementen klinken uitstekend! Voor mij persoonlijke zijn de twee uitvoeringen van “Bla, bla, bla” toch wel het hoogtepunt, zowel qua muziek, tekst, acteren als de mise-en-scène.

Complimenten ook voor het decor, dat erg geavanceerd is en razensnel van scenes laat wisselen. Dat houdt de vaart er zeker in!

Er zijn wat scenes die op zich heel goed zijn, maar waarvan ik me toch afvraag wat het bijdraagt aan het verhaal. Zonder in details te treden noem ik dan de Hollywood-scene en de Tante Sjaan scene. De eerste is een prachtig geheel en een lust voor oog en oor. De tweede roept erg gemengde reacties op bij het publiek; de ene helft reageert bijzonder enthousiast en geeft haast een staande ovatie tijdens de show, de andere helft slaat dood en ergert zich. Resultaat is wel dat beide helften van het publiek daarna weer bij de les zijn. Wellicht het doel van deze scene?

Na de slotscene is er uiteraard een staande ovatie van een overenthousiaste zaal. Deze houdt zo lang aan, dat het doek tot 3x toe heropend wordt. Terecht, want wat er door deze groep mensen is neergezet is een zeer bijzondere productie. Die misschien nog niet helemaal af is, maar nu zeker al een nieuw hoogtepunt genoemd kan worden.

Na afloop wordt er druk nagepraat door iedereen die aanwezig was. De algemene indruk was positief tot enhousiast, met hier en daar een kritische opmerking. Dat mag ook, want na een eerste try-out moet er natuurlijk nog gesleuteld worden. Het is zelfs een productie die ook daarna nog ruimte tot ontwikkeling laat en ik verheug me nu al op de aanpassingen, improvisaties en verdiepingen die in de komende maanden aangebracht kunnen worden. De kaartjes zijn al geboekt.

Frank