Rent – realitysoap avant la lettre
Welke keuzes maak je als je weet dat je leven ten einde loopt? Wat doet het verleden ertoe als je geen toekomst hebt? Is wat je doet niet veel belangrijker dan wie je bent? Is je situatie uitzichtloos, als je leeft in het moment? Of andersom? Vragen die centraal stonden in de opera La Bohème van Giacomo Puccini, die in 1896 in première ging. Die opera was de belangrijkste inspiratiebron voor de musical Rent. Schrijver en componist Jonathan Larson werkte er zeven jaar lang aan; de muziek werd rock, de personages (een vriendengroep van acht artiesten) leefden niet in Parijs, maar in een kraakpand in de New Yorkse wijk East Village, de ziekte waaraan een aantal leed was niet het dodelijke tuberculose in het einde van de negentiende eeuw, maar de opkomende aids-epidemie een eeuw later. Maar de levensvragen bleven dezelfde. Wat zou je doen als je nu je laatste levensjaar ingaat? Rent volgt deze groep van acht gedurende één jaar, van Kerstavond tot Kerstavond. Het zijn vrienden zonder toekomst, die het maximale uit het leven willen halen, maar worstelen met relaties, liefde, verlies, artisticiteit, drugs en Aids.
De musical ging off-Broadway in première, in februari 1996, maar verhuisde al snel naar Broadway, waar het meer dan vijfduizend voorstellingen zou spelen en een grote schare aanhangers (z.g. Rentheads) kreeg. Jonathan Larson maakte het succes niet meer mee. Hij overleed op de vooravond van de eerste try-out, aan een niet eerder geconstateerde gescheurde aorta.
Na het succes op Broadway werd de voorstelling in 2000 ook door Joop van den Ende in Nederlandse vertaling (door Daniël Cohen) naar Nederland gehaald, met onder andere Gino Emnes, Casey Francisco, Edwin Jonker, Nurlaila Karim, Kok-Hwa Lie en Ellis van Laarhoven. Nurlaila, Ellis en Edwin wonnen voor hun rol een John Kraaijkamp Musical Award. Na de Nederlandse voorstelling is Rent nog regelmatig (meestal met het originele, Engelse script) in Nederland uitgevoerd door amateurgezelschappen. De komende maand staat het de voorstelling op een originele locatie in Eindhoven op de planken. Hoewel, planken… Voor deze gelegenheid is een verlaten laboratorium op het terrein van Technische Universiteit Eindhoven gekozen, de Hogestromenhal. In deze industriële omgeving is het decor en de tribune opgebouwd en heeft een samenwerking tussen studenten-toneelvereniging Doppio, Het Nieuwe Theater en Studium Generale een gemengde cast van studenten en professionals samengesteld.
Initiatiefnemer Wouter van der Horst speelt Mark Cohen, de verteller en een Joodse film- en documentairemaker die een documentaire zonder script over zijn vrienden wil maken. Zijn voormalige geliefde, de performing artist Maureen (Else Hulskamp) heeft hem gedumpt voor de lesbische advocate Joanne (Sanne Runia). Zijn huisgenoot is Roger (Jaap Rohof), een ex-drugsverslaafde muzikant die een relatie krijgt met hun buurvrouw, de drugsverslaafde nachtclubdanseres Mimi (Hannah de Palm). Roger en Mimi lijden beiden aan Aids. De ex-huisgenoot van Roger en Mark is Benny (Maarten Kat), die verloofd is geraakt met de dochter van de eigenaar van het kraakpand waar Mark en Roger een loft bewonen. Het achttal wordt gecompleteerd door Tom Collins (Jamie Hayes), de ex-huisgenoot en professor in de filosofie, die een relatie heeft met de transgender muzikant Angel (Stephan van Mierlo).
Rent is volledig doorgecomponeerd, waarbij een aantal muziekthema’s regelmatig terugkeren. Door de vormgeving van de zaal zit het publiek als het ware op de stoep van de straat waar het loft zich bevindt. Dat laatste is opgebouwd op een steiger achterin de hal, waardoor op sommige momenten het ensemble vóór de hoofdrolspelers staat. Het geheel geeft een unieke sfeer aan de voorstelling en als toeschouwer heb je nóg meer het gevoel rechtstreeks in het leven van de spelers te kijken dan in een traditioneel theater. Zelfs een af en toe haperende techniek kan dit niet verstoren, sterker nog, het draagt bij aan de realiteit van een niet-perfecte werkelijkheid. Ook al gaan flarden van de gesprekken soms verloren, geen moment is dat storend. Rent gaat over echte emoties en hoe je daar mee omgaat. Die emoties weet deze cast uitstekend over te brengen. De geloofwaardigheid van de voorstelling valt of staat met de geloofwaardigheid van de personages en in al haar onervarenheid, of wellicht juist dánkzij, is deze cast in staat gebleken om mensen van vlees en bloed neer te zetten. Het is een groot compliment naar zowel cast als creatives dat ze zich zó goed in de personages hebben ingeleefd. Over de volle breedte worden hier uitstekende prestaties neergezet, waarbij vooral de rol van Tom Collins opvalt door spel met aandacht voor detail, een prachtige stem en perfecte verstaanbaarheid. Aan alles merk je het enthousiasme en liefde waarmee aan deze productie is gewerkt. Deze uitvoering van Rent is voor de echte Rentheads, maar ook voor andere liefhebbers van muziektheater een kans die niet gemist mag worden.
Rent speelt tot 22 december in totaal zestien keer in de Hogestromenhal van de Technische Universiteit Eindhoven. Kaarten kosten €17,50 en zijn verkrijgbaar op: hetnieuwetheater.nl. Let op, meerdere voorstellingen zijn reeds uitverkocht en er is een zeer beperkt aantal zitplaatsen in de hal.
Frank
Foto: Bart van Overbeeke Photography