Petticoat: Een mieterse musical
Gisteravond, woensdag 29 september 2010, stond de cast van ‘Petticoat’, na de try-outs in Het Park in Hoorn dan eindelijk op het toneel in Koninklijk Theater Carré. In een tjokvolle zaal zat gisteravond het publiek vol spanning en nieuwsgierigheid te wachten tot het doek op ging.
Deze nieuwsgierigheid is een jaar lang ‘gevoed’ door de producent, Joop van den Ende Theaterproducties, die weliswaar een paar hoofdlijnen van het verhaal wilde prijsgeven, maar waarmee het publiek feitelijk nog alle kanten op kon. In de persberichten werd elke keer nadrukkelijk genoemd dat het creatieve team, dat ook verantwoordelijk was voor het succes van ‘Ciske de Rat’, al drie jaar bezig was met deze spiksplinternieuwe en oer-Hollandse productie rondom Chantal Janzen. Echter, in het verleden behaalde resultaten bieden natuurlijk nooit een garantie voor succes in de toekomst.
De vraag is dus nu of ‘Petticoat’ dat succes kan evenaren. Het enige juiste antwoord is een meer dan volmondig ‘ja’, omdat alle ingrediënten daarvoor ruimschoots aanwezig zijn.
Een regelmatig gehoorde opmerking bij andere recente musicals van verschillende producenten is de dunne verhaallijn of dat het ‘slechts’ om een jukeboxmusical gaat. Die vlieger gaat voor ‘Petticoat’ absoluut niet op: een gedegen verhaal, met diverse goed uitgewerkte verhaallijnen en interessante, zeer uiteenlopende karakters. In de eerste acte wordt de basis voor dit verhaal rondom Patrica Jagersma (Chantal Janzen), oftewel Pattie Hunt, gelegd. Een ambitieus en nog naïef meisje uit Winschoten dat naar de grote stad Amsterdam vertrekt om carrière te maken en diverse obstakels op haar pad tegenkomt. Deze uiteenzetting neemt in de eerste acte relatief veel tijd in beslag, maar verveelt geen moment door de afwisselende karakters en door alles wat er op het toneel is te zien. Tot in detail wordt het tijdsbeeld (eind jaren vijftig, begin jaren zestig van de vorige eeuw) geschetst: nog voor het doek opgaat is de stem van Mies Bouwman als omroepster te horen, de enorme hoeveelheid schitterende kostuums door Cocky van Huijkelom, de rekwisieten uit die tijd, de decorstukken, de muziek van Hennie Vrienten (door een groot orkest!) en niet te vergeten het taalgebruik dragen daartoe bij. Een uitstekende belichting versterkt dit geheel. De aandacht waarmee alle details zijn uitgewerkt, verdient een heel groot compliment.
Het decor bestaat feitelijk uit een paar sets die de interieurs van de verschillende families verbeelden en niet te vergeten van de winkel in Winschoten waar Patricia en Peter (Roon Staal) werken. Deze worden vrijwel continu gecombineerd met prachtige dynamische projecties op de achtergrond. In de grote decorstukken valt de hand van Carla Janssen Höfelt te ontdekken (hier samen met Misja Vermeiren), die ook verantwoordelijk was voor het zeer multifunctionele decor van ‘All Shook Up/Love Me Tender’ (LMT). Wat echter bij ‘Petticoat’ opvalt, is dat er voornamelijk in de breedte en diepte wordt gespeeld en niet of nauwelijks in de hoogte zoals bij LMT. Hier zou nog wat winst behaald kunnen worden.
Nadat in de eerste acte, zoals gezegd, de basis van het verhaal is gelegd, zit er in de tweede acte meer tempo en volgen de ontwikkelingen zich snel op. Behalve dat is er nog een verschil: daar waar in de eerste acte luchtigheid en humor de boventoon voeren, ligt in de tweede acte wat meer de nadruk op de serieuze en soms schrijnende ontwikkelingen van de karakters. Deze ‘zwaardere’ scènes worden echter wel afgewisseld met humor en romantiek, zodat het niet alleen maar drama is wat de klok slaat (dit laatste letterlijk trouwens, voor de goede luisteraars). Een wat te schril contrast hiermee is de scène van Tante Sjaan met haar Indiaan, waardoor de zaal overigens wel in een deuk ligt (net zoals in Hoorn).
Chantal Janzen heeft een zeer zware rol met veel acteerwerk, zang en dans, en staat vrijwel onafgebroken op het toneel. Het is zonder meer duidelijk waarom Joop van den Ende haar in de hoofdrol wilde hebben en ze zet een hele goede prestatie neer. In haar komische scènes is ze echter wel aanmerkelijk overtuigender dan in de meer serieuze scènes. Ook de rest van de acteurs is uitstekend gecast. Hajo Bruins als de vader van Patricia zet een zeer geloofwaardige communistische, stugge en introverte Groningse fabrieksarbeider neer en weet continu te overtuigen, maar ook te ontroeren. In de herenigingscène is de zaal minutenlang doodstil. Ongetwijfeld de meest verrassende rol is die van Freek Bartels als Rogier van Rooden, met meer acteerwerk dan we ooit eerder van hem zagen. Was zijn acteren bij ‘Joseph’ en ‘Sondheim in Songs’ nog wat eendimensionaal, hier weet hij een diepere snaar te raken en zijn komische timing is uitstekend, chapeau! Roon Staal als Peter Koot is een grote verrassing en is afwisselend komisch, stuntelig, integer en ontroerend. Zijn zang vormt een mooi contrast met de liedjes door Patricia en de Petticoats. Ook Mike Weerts als Willem van Rooden (en broer van Rogier) blijkt veel meer te kunnen dan we tot nu toe van hem op televisie zagen. De rol van dominante, maar eigenlijk ook oh zo trieste moeder Van Rooden wordt vertolkt door Marjolein Touw. Overtuigde ze in Hoorn nog niet helemaal, gisteren nam ze het publiek zeker mee in haar verhaal. De ‘pechvogel’ (met alle respect!) is eigenlijk Kees Boot met zijn dubbelrol als winkeleigenaar en manager van Patti: het zijn heel verschillende karakters en hij zet beide goed en met veel verve neer, maar de karakters ontwikkelen zich niet of nauwelijks waardoor hij zijn talent en ervaring maar beperkt kan inzetten. Complimenten ook voor het ensemble dat in Hoorn al goed bezig was, maar in Carré nog veel strakker (en beter verstaanbaar) staat te dansen en zingen.
Al met al staat hier een heel solide en prachtig vormgegeven nieuw product van Joop van den Ende Theaterproducties en …. ze hebben niets teveel gezegd. Wel is in de PR-campagne, zoals bij de korte speelfilm die tijdens het Musical Awards Gala werd vertoond, de trailer en het optreden op de Uitmarkt een veel te ‘zoet’ beeld geschetst. ‘Petticoat’ is verrassender, serieuzer, komischer en meer maatschappijkritisch dan daaruit bleek. Er rest dus maar één conclusie: Petticoat is mieters en moet je zelf gaan zien en beleven.
Stefanie