Henk Poort laat Dorus herleven
Het lijkt een traditie te worden dat Albert Verlinde elk seizoen een biografische musical uitbrengt; zoals Sonneveld, Ramses en Toon. Daar is nu Een avond met Dorus aan toegevoegd, over Tom Manders en zijn alter ego, de zwerver Dorus. Tom was oorspronkelijk een tekenaar en decorbouwer, geboren in Den Haag in 1921. Door Carel Kamlag werd hij gevraagd mee te werken aan de inrichting en programmering van het revue-café Saint-Germain-des-Prés, aan het Rembrandtplein in Amsterdam. Een jaar na de opening in 1953 werd Tom gevraagd om ook zelf op te treden. Onder de naam ‘La Femme Tombé’, met zonnebril, pruik en streepjestrui, droeg hij gedichten voor. Daaruit is later het typetje Dorus ontwikkeld, de zwerver met bolhoed, bril, snor, streepjestrui en een gehavende jas. En twee motten. Zijn cabaret, bestaande uit gedichtjes en liedjes, was minder kritisch dan tijdgenoten als Wim Kan. Dorus werd razend populair in de jaren ’50, waardoor de Vara hem vroeg een show met Dorus op televisie te brengen. Het werd het maandelijkse programma ‘Een avond in Saint-Germain-des-Pres’, waarin hij begeleid werd door organist “Meneer” Cor Steyn. Tom wilde echter meer, maar was zakelijk niet erg succesvol. Zijn bioscoopfilms maakten verlies en zijn eigen Rotterdamse cabaret moest na drie jaar de deuren sluiten. Begin 1972 overleed hij, op vijftigjarige leeftijd, aan een hartaanval.
De rol van Tom Manders / Dorus, wordt op meesterlijke wijze vertolkt door Henk Poort. Hij heeft de oude beelden van Dorus tot in detail bestudeerd en in houding, beweging, articulatie en vooral oogopslag lijkt het alsof Dorus weer tot leven is gekomen. Vocaal is Henk uiteraard overgekwalificeerd voor de wat eenvoudige liedjes van Dorus, al kan hij in de Figaro-parodie meer van zijn kwaliteiten laten zien. Johnny Kraaijkamp Jr. speelt zowel Tom’s broer Kees, als een aantal kleinere bijrollen. Hij weet dat op geheel eigen wijze te doen, zonder dat hij ondersneeuwt in een voorstelling die zo overduidelijk om de figuur Dorus en zijn schepper gaat. Barbera van der Kaay blijft wat oppervlakkig als Enny Manders, de vrouw van Tom, maar dat is meer een gevolg van het script dan van haar interpretatie. Uitzonderlijk is het optreden van multi-talent Diederick Ensink, die naast de veelheid aan muziekinstrumenten die hij bespeelt, ook over een sterke mimiek beschikt. Marco Braam was tot dusverre muzikaal leider bij een groot aantal producties, maar blijkt deze rol als Cor Steyn ook on stage goed te kunnen overbrengen. Loïs van de Ven maakt de cast compleet; samen met Diederick vormt ze het ensemble, maar in een kleine cast als deze betekent dat hard werken en regelmatig in het spotlight staan.
Uitzonderlijk is het optreden van multi-talent Diederick Ensink, die naast de veelheid aan muziekinstrumenten die hij bespeelt, ook over een sterke mimiek beschikt.
Met deze cast zit het wel snor, maar dat kan niet helemaal gezegd worden van het script. In de eerste acte, die veelal uit Dorus-liedjes bestaat, kabbelt het een beetje en het duurt tot aan de pauzefinale (‘Twee Motten’) voordat de vonk overslaat naar het publiek. Dat komt deels ook doordat het repertoire van Dorus minder tijdloos is dan dat van bijvoorbeeld Wim Sonneveld of Toon Hermans. De moppen zijn zelfs ronduit belegen. In de tweede acte is meer ruimte voor de persoon achter het typetje, zijn twijfels en frustraties. Dat geeft meer spanning, maar is in zekere zin ook tragisch; het publiek wilde destijds Tom Manders alleen als Dorus zien en remde dat hem in zijn artistieke ontwikkeling. In de voorstelling lijkt de figuur Tom Manders een stuk interessanter dan het typetje.
Voor Een avond met Dorus heeft Albert Verlinde weer een uitstekende cast samengesteld, zoals hij eerder ook deed voor Ramses, Sonneveld en Toon. Als geheel blijft het echter toch iets achter bij deze producties. De al eerder genoemde Figaro-parodie mag echter zeker een hoogtepunt genoemd worden en voor de Dorus-fan laat Henk Poort weer oude tijden herleven.
Frank
Een avond met Dorus speelt tot april volgend jaar in theaters in Nederland. Meer info op de officiële site.